Piše: Milica Kovačević*

Opštinske izborne komisije (OIK) i u ovom izbornom procesu nastavljaju sa starim praksama netransparentnosti i lošeg i neredovnog informisanja  građanki i građana o svojim aktivnostima.

Centar za demokratsku tranziciju (CDT) je analizirao veb stranice 14 izbornih komisija u opštinama u kojima se sprovode izbori, i utvrdio da ovi organi često ne poštuju zakonsku obavezu da na veb stranicama odmah objavljuju sve akte i podatke od značaja za sprovođenje izbora.

Umjesto da ovi sajtovi budu prva adresa na kojoj će lokalno stanovništvo dobiti sve potrebne informacije o izborima, oni su popunjeni uglavnom generičkim sadržajima i rijetkost je objavljivanje informacija koje kreira sama OIK.

Na naslovnim stranicama sajtova pojedinih izbornih komisija (OIK Bijelo Polje, OIK Žabljak) nema nikakvih informacija o tekućem izbornom procesu, pa se posjetilac može lako zapitati da li se u toj opštini uopšte održavaju izbori. OIK Žabljak nije objavila ni jednu informaciju o tekućim izborima na sajtu.

Većina komisija ima formirane posebne sekcije koje se odnose na tekući izborni proces, čiji sadržaj varira i gdje se često ne objavljuju svi akti i podaci od značaja za izbore. Na sajtovima većine komisija mogu se naći rješenja o potvrđivanju izbornih lista, ali u nekim slučajevima se ne može pronaći ništa više od izbornog kalendara (OIK Pljevlja).

Opštinske izborne komisije gotovo da uopšte ne objavljuju saopštenja i obavještenja o svom radu, niti najave sjednica i aktivnosti. Sa sajtova većine OIK-a građani uopšte ne mogu saznati da li se i koliko često komisije sastaju.

Najviše informacija o izbornom procesu objavljuju opštinske izborne komisije u Tivtu, Budvi i Kolašinu. Na njihovim sajtovima mogu se pronaći i zapisnici sa svih sjednica iz kojih javnost može saznati šta su komisije radile i o čemu su odlučivale.

Unapređenje u odnosu na parlamentarne izbore 2020. je da su svuda objavljeni personalni sastavi komisija.

Međutim, porazno je to da iz izbora u izbore ponavljamo da OIK moraju objavljivati najosnovnije informacije o svome radu i poštovati Zakon koji su dužne da sprovode.

U zemlji koja teži da postane članica EU očekivano bi bilo da se organi za sprovođenje izbora bave edukacijom birača, podizanjem svijesti o integritetu izbora i mehanizmima njegove zaštite i pružanjem informacija građanima kako da zaštite svoja prava. Umjesto toga, u godini 2022, mi se još uvijek ubjeđujemo oko toga da li  je vijest potrebno staviti na sajt.

*Autorka je programska direktorica Cenra za demokratsku tranziciju