,,Životni uslovi u našem naselju su, u svakom smislu, nedostojni čovjeka. Takvo je stanje decenijama, i do danas se niko od nadležnih nije ozbiljnije pozabavio našim problemom. Sada smo došli u situaciju da budemo i tuženi, jer lokalna vlast nije na vrijeme izvršila svoje obaveze”, kaže za PCNEN jedan od stanovnika naselja “7. jul” u Tivtu, koji je želio da ostane anoniman.
U tom naselju godinama stanuje više od 30 romsko-egipćanskih porodica. Lokalno komunalno preduzeće zapošljava mnoge od njihovih članova.
Početkom septembra ove godine, Opštini Tivat, Komunalnom preduzeću, kao i 37. stanovnika naselja “7. jul” stigla je tužba od DOO M.G.I. za promet nekretnina i turizam, čija je izvršna direktorica Mirijam Balken (Myriam Balken), a u čijem je vlasništvu zemljište. Balken je, inače, supruga počasnog konzula Belgije u Crnoj Gori Žan Luka Dumortijea.
Od svih tuženih potražuje se da solidarno (obligacija u kojoj postoji više dužnika) isplate naknadu tužiocu (DOO M.G.I.) veću od pola miliona eura (579.362,16) zbog toga što je, kako se u tužbi u koju je PCNEN imao uvid navodi, Opština Tivat na njihovom zemljištu bespravno podigla barake, a potom ih predala na korišćenje tivatskom Komunalnom preduzeću, koje je tu vremenom naselilo Rome i Egipćane koji rade u tom preduzeću.
U tužbi piše i da je DOO M.G.I. za promet nekretnina i turizam registrovano društvo sa ograničenom odgovornošću kod Privrednog suda u Podgorici, vlasnik nepokretnosti na spornoj katastarskoj parceli površine 3881m2 Ko Tivat, koje je, kupoprodajnim ugovorom 2005. kupilo od prethodnog vlasnika, porodice Sindik.
Izvršni direktor D.O.O. Komunalno Tivat Vlado Đukić za PCNEN kaže da je njihov odgovor na tužbu predat sudu. ,,Predmet tužbenog zahtjeva nije iseljenje, već zahtjev za naknadu na ime, kako tvrde, nesavjesnog zauzimanja zemljišta za prethodni period. U odgovoru na tužbu je istaknuto da je u cjelosti neosnovana, te se očekuje da stav suda bude, iz razloga navedenih u odgovoru na tužbu, da odbije tužbeni zahtjev”.
Đukić tvrdi da to preduzeće, ukoliko odluka suda bude drugačija, neće dozvoliti da isplata tražene naknade padne na teret stanovnika naselja “7. jul”, od kojih je većina zaposlena na neodređeno vrijeme u firmi kojom rukovodi.
Na osnovu lista nepokretnosti br. 1749 KO Tivat (u koji je PCNEN imao uvid), može se utvrditi da Komunalno preduzeće Tivat ima zaključen ugovor o zakupu na neodređeno vrijeme sa građevinskim preduzećem „7. jul“ Beograd koje je upisano kao vlasnik objekata. ,,Ne upuštajući se u dalje komentarisanje pojedinosti iz postupka, jedino na šta ukazujemo je da vlasnik predmetnih objekata nije obuhvaćen tužbenim zahtjevom, a ovo društvo, niti osnivač ovog društva, nije gradilo predmetne objekte i nesavjesno zauzeo zemljište podnosioca tužbenog zahtjeva”, ističe Đukić.
Stanovnici RAE populacije koriste nepokretnost, niko ne plaća
Vlada Crne Gore je 2010. usvojila Odluku o donošenju državne studije lokacije “Dio Sektora 22 i Sektora 23” kojom je obuhvaćeno i sporno zemljište, pa ono sada predstavlja gradsko-građevinsko zemljište, i njegova je vrijednost porasla. Tako je zemljište 2009. godine vrijeđelo 200 eura po m2, a 2021. – 287 eura. ,,Prosječna vrijednost zemljišta u tom periodu iznosi 243, 5 eura po m2. Stoga njegova vrijednost, u odnosu na površinu, iznosi gotovo milion eura – 945.023,50. Godišnja nemogućnost upotrebe predmetnog zemljišta procjenjuje se na pet odsto njegove vrijednosti, što iznosi 47.251,18 eura godišnje za period od gotovo 12 godina, dakle od 2010. do do 2021, ili ukupno 567.014, 00 eura. Za period od 2006. do 2021. taj je iznos 579.362,00 eura. Tuženi su očigledno nesavjesni držaoci imovine tužioca”, obrazlaže se u tužbi.
Prema Zakonu o svojinsko-pravnim odnosima, nesavjestan držalac je dužan da plati naknadu za korišćenje stvari.
,,Od 2005. godine, kada su moji klijenti kupili nepokretnost, pa do sada, niko im nije plaćao ništa, a stanovnici RAE populacije sve vrijeme koriste nepokretnost. Prije toga su opština Tivat i Komunalno preduzeće plaćali naknadu ranijim vlasnicima, porodici Sindik”, kaže za PCNEN Veselin Kaluđerović, advokat koji u sporu zastupa DOO M.G.I. za promet nekretnina i turizam.
Zemljište kupljeno, ugovor nije obnovljen
Nakon što su vlasnici DOO M.G.I. za promet nekretnina i turizam kupili to zemljište, nije obnovljen ugovor o zakupu ove loakcije, a Opština i Komunalno nijesu uklonili sporne barake, već su nastavili da ih koriste do danas, ne plaćajući naknade za korišćenje zemšljišta.
Kako objašnjava Kaluđerović, u više navrata tražili su rješenje i slali više podnesaka opštini Tivat i Komunalnom preduzeću. Stizala su samo obećanja da će se to srediti, a da oni malo sačekaju. ,,Promijenilo se više predsjednika, ali nije došlo do bitnijih pomaka. Zaista smo dugo čekali da se neko smiluje i preuzme odgovornost, a sve na našu štetu. Imamo pravo na zaštitu naše svojine. Prošlo je već 16 godina čekanja da se riješi osjetljivo socijalno pitanje, ali što smo mi bolji, to nam je sve gore. Zato smo odlučili da pokrenemo postupke i predmet je upućen na medijaciju”.
Iz Opštine Tivat su kazali za PCNEN da nova gradska administracija razmatra načine kako da riješi ovo pitanje. ,,Napravljeno je više sastanaka sa njihovim predstavnicima, a u sve je uključena i nevladina organizacija Mladi Romi, kao i udruženje Egipćana iz Tivta. Aktivnostima je rukovodio Sekretarijat za društvene djelatnosti. Rezultat te saradnje je popisan tačan broj stanovnika i utvrđen i redosled budućeg rješavanja stambenih problema stanovnika ovoga naselja”.
Lokalna uprava poriče da su bespravno podigli objekte na spornoj lokaciji. ,,Objekti su bili vlasništvo bivšeg građevinskog preduzeća “7. jul”. Zemljišni kompleks je postao vlasništvo kompanije M.G.I. Tačno je da je svojevremeno tadašnji predsjednik Opštine Tivat Miodrag Kankaraš odlukom (u koju je PCNEN imao uvid) dao na korišćenje barake za potrebe smještaja radnika Komunalnog preduzeća, u koji su se kasnije smjestila raseljena lica RAE populacije sa područja Kosova i Metohije. Direkcija za imovinsko-pravne poslove Opštine Tivat je preduzela pravne radnje u cilju odgovora na tužbu i zaštite prava Opštine”.
Iz službe predsjednika tivatske Opštine Željka Komnenovića su kazali i da je opština, nekoliko godina unazad, u saradnji sa njemačkom organizacijom Help, sagradila osam stanova za potrebe stanovnika naselja “7. jul”, i da će isti princip biće primijenjen u budućnosti.
Budžetom i ranije bila predviđena sredstva
Opština Tivat je u Lokalnom akcionom planu za inkluziju Roma i Egipćana za period od 2017. do 2021. godine kao jednu od mjera predvidjela poboljšanje uslova života u naselju “7. jul”. Budžetom opštine za 2020. godinu, upozoravali su ranije iz NVO Mladi Romi, za rješavanje stambenih pitanja RAE zajednice bilo je planirano 500 hiljada eura. Ništa nije iskorišćeno da se pomogne stanovnicima “7. jula”.
PCNEN-ovi upućeni sagovornici kažu da se ovim problemom bivša vlast bavila uglavnom pred izbore, kada bi, koristeći stanovnike naselja “7. jul” kao rezervoar glasova, obećavala da će riješiti stvar.
Najveća prepreka rješavanju ovog problema, kako tvrde iz tivatske opštine, do sada je bila činjenica da broj stanovnika tog neformalnog naselja varira i, po pravilu raste. ,,Opština je spremna da ustupi parcele za izgradnju stambenih objekata u kojima će biti smješteni stanovnici naselja i objekte oslobodi plaćanja naknade za komunalno opremanje. Za izgradnju takvih objekata, mora da se nađe finansijski model u saradnji sa međunarodnim humanitarnim organizacijama“.
Vlasnik kompanije Mesopromet iz Bijelog Polja i bivši član Glavnog odbora DPS-a Hilmija Franca se ranije zalagao za iseljavanje naselja “7. jul”. Ono se, inače, nalazi u blizini zemlje koju je Franca kupio i na jednom njenom dijelu podigao hotel. Njemu je nekadašnji predsjednik opštine Tivat i predsjednik tivatskog DPS-a Ivan Novosel obećao uklanjanje neuglednih baraka. Iz lokalne opozicije su upozoravali da se iz predloga Budžeta opštine za 2020. godinu ništa precizno ne zna o tom privatno—javnom, “DPS-DPS” partnerstvu.
Iz Opštine sada kažu da je u vezi sa ovom temom Komnenović imao sastanak sa Francom. ,,S obzirom na to da kompanija Franca nije vlasnik imovine na toj lokaciji, iako po našim saznanjima ima namjeru da taj prostor kupi, u ovom trenutku je o tome bespredmetno govoriti. Oko dogovora između France i Novosela nemamo saznanja, pošto nikakav sličan akt u pisanoj formi Opština ne posjeduje”.
Problem se odugovlači
Stanovnici naselja “7. jul” sa kojima je PCNEN razgovarao kažu da sadašnje lokalno rukovodstvo ima više sluha za njihovu situaciju i da očekuju brzo rješenje. ,,Sastanci koji su održani u vezi sa našim problemom su otvoreniji, i vidimo želju da nam se pomogne. Životni uslovi su ovdje zaista nehigijenski i potpuno neadekvatni. Između baraka su kanali kišnice, sobe prokišnjavaju, a ni kanalizacija nije dobra, pa se neugodni mirisi brzo i lako šire”, kaže 22-godišnji A.A. koji trenutno ne radi nigdje. Želio je da se školuje i upisao je fakultet, ali je, zbog finansijskih problema, morao da odustane.
Prema njegovim riječima, iako su nadležni voljni da pronađu plac gdje bi se oni mogli naseliti, stvar se odugovlači. ,,Prvo treba da zajednički, i sa NVO Mladi Romi, pronađemo donatore. Opština je mala i nema dovoljno lokacija, a svaka vrsta odluke mora proći kroz parlament. Stvar se odugovlači i polako gubimo strpljenje”, ističe on.
Institucije nijesu radile svoj posao. Vlasnici spornog zemljišta odlučili su da se za svoja prava izbore na sudu. Šta preostaje stanovnicima “7. jula” koji žive u neizvjesnosti, i čija su prava, godinama, na margini?
Andrea JELIĆ
0 Comments