Kako se priblizava obecani referendum u medijima se zahuktava specijalni psiholoski rat
Piše: Nedjeljko Rudovic/Vijesti
Kada se predje granica i odlazi u propagandu onda se vise ne moze govoriti o novinarstvu, ciji je jedan od glavnih principa da se provjeravaju informacije. Ako u tekstu ili prilogu ne uocite da je novinar ulozio napor da provjeri informaciju do koje je dosao, onda vam je jasno da je on svjesno ili nesvjesno postao objekt necije manipulacije.
Ovako koordinator Instituta za medije Crne Gore Dragoljub Vukovic objasnjava kako se mogu prepoznati tekstovi, televizijski ili radio prilozi proizisli iz konspirativnih radionica za vodjenje takozvanog specijalnog rata.
Kako se Crna Gora priblizava obecanom referendumu, gotovo je sigurno da ce njen medijski prostor sve vise prljati razne neprovjerene kontaminirajuce price, od onih o planovima za rasparcavanje Crne Gore i naoruzanim albanskim teroristima koji se u okolini Plava ili Ulcinja pripremaju da prave tzv. veliku Albaniju do onih o detaljno razradjenim scenarijima cija je konacna faza likvidacija najvisih drzavnih funkcionera.
Prvi opipljiviji napori stratega specijalnog rata pojavili su se u minulih 15 dana, a cilj je podriti vlast ili, s druge strane, homogenizovati suverenisticko biracko tijelo. Proizvod su apokalipticne tvrdnje i tekstovi bez dokaza.
Odgovarajuci na pitanje da li bi pristao da plasira dezinformaciju ako je uvjeren da je to u drzavnom interesu, Vukovic je kategorican da to ne bi uradio.
“Pitanje je sto je drzavni interes, je li to interes drzave ili politicke elite koja mozda u prvom planu ima privatne interese”, upozorava Vukovic.
Napominjuci da misli da je drzavni interes u ovom trenutku da se stvore posteni uslovi za referendum, on istice da bi sve sto bi bilo neposteno u borbi za tu ideju u stvari sluzilo drugoj strani.
“Ne vidim da je to dobar razlog da sad izmisljamo da ce nam neko ugroziti bezbjednost ili ubiti premijera. To meni zvuci prilicno primitivno”, smatra Vukovic.
Koordinator Novinarskog samoregulatornog tijela i novinar “Monitora” Branko Vojicic, napominjuci da je propagandu lako prepoznati kroz jednostranu argumentaciju i govor mrznje, kaze da su sada u Crnoj Gori opet vidljivi svi elementi scenarija iz 90-tih, koji je rezultirao krvavim raspadom SFRJ.
“Ponovo su u igri isti ljudi koji su manipulisali i bili dio Miloseviceve ratne masine. Sada se, recimo, kao analiticar pojavljuje Milovan Drecun i iznosi katastroficne vizije. Nikada mu ne pada na pamet da malo prosiri kontekst, pa da govori o velikodrzavnim tendencijama Srbije i Hrvatske, pa da malo govori o etnickom ciscenju, pa da pomene malo i genocid u Srebrenici. I onda se vidi da je taj momak dosao da radi ono sto je radio 90-tih u vojnom listu, pa kao reporter Miloseviceve RTS”, ukazuje Vojicic.
Naglasavajuci da se reaktivirala i Milijana Baletic “za koju su Crnogorci titogorci”, Vojicic tvrdi da se medijska slika u Crnoj Gori znacajno popravila u odnosu na mracne 90-te kada su dominantni drzavni mediji “pripremili ljude da ciste savjesti idu da pale i ubijaju po Dubrovniku”.
“Sada imamo cetiri dnevna lista, desetak televizija, 30-tak radio stanica i nije vise lako manipulisati. Iz TVCG je srecom eleminisan govor mrznje, sto je najveci uspjeh, i imate privatne televizije koje su sada izbalansirane. Iako se specijalnim ratom ne bave priuceni nego najsposobniji novinari, ipak ovdje postoji pogodno tle da se mobilisu novi kadrovi jer mnogo ljudi radi na crno, nemaju kvalifikacije, a vecina novinara u Crnoj Gori i ne zna za novinarski kodeks, niti ih je ikada to zanimalo”, istice Vojicic.
Sluge nemaju ime
Dragoljub Vukovic procjenjuje da Crna Gora ulazi u zonu specijalnog psiholoskog rata, slicnog onom s kraja 80-tih i pocetka 90-tih, ali je uvjeren da on nece eskalirati.
“Posto se niko od onih koji su sluzili propagandi, a ne novinarstvu, nije proslavio unutar profesije, a nijesu ni nesto profitirali na politickom i nekom drugom planu, nadam se da bi i to moglo da bude primjer mladjim novinarima i da ce oni znati da kazu: Ne hvala, radije cu stvarati ime unutar profesije”, istice Vukovic.
Kekovic: drzava se mora braniti
Bivsi sef crnogorske tajne sluzbe i autor knjiga “Vrijeme meteza 88-89” i “Grke godine” Vladimir Kekovic priznaje da je Crna Gora izgubila specijalni rat krajem 80-tih, zbog cega je i uspjela AB revolucija.
“Inspiratori, organizatori i reziseri tog rata nesporno su bili iz Srbije, ali su imali u Crnoj Gori svoje jatake u velikim kolektivima, Dakicu, Zeljezari i ostalima… Ti favorizovani direktori su u stvari bili relej srpske politike tako da smo najveci dio posla obavili mi protiv samih sebe”, prisjeca se Kekovic.
On upozorava da drzavne institucije danas moraju odlucno da reaguju na sve vidove destrukcije jer “ko hoce drzavu mora je stititi od grubih nasrtaja, inace je nece imati”.
“Ispiranje mozga bogom je dano za mijenjanje licnosti i njeno usmjerenje na destrukciju. Ratovi na prostoru bivse Jugoslavije nijesu bili moguci bez propagande medija koji su bili bojeva municija savremenog oruzja. Danas je nosiocima specijalnog rata prema Crnoj Gori cilj uznemiravanje naroda, stvaranje nevjerice, straha, pometnje, napetosti, nacionalne i vjerske netrpeljivosti, podsticanja otpora zvanicnoj politici, kompromitovanje licnosti… Najteza je takozvana crna propaganda koja je iskljucivo zasnovana na neistinama koje su tako ukomponovane da se prime kao istinite”, objasnjava Kekovic.
Procjenjujuci da slijedi velika utakmica u tome ko ce bolje popljuvati Crnu Goru, Kekovic insistira da se drzava mora odbraniti, prije svega krivicnim gonjem onih koji cine krivicna djela.
“Svaka tajna sluzba pravi informacije, ali i dezinformacije. Prema tome, brani se svim sredstvima i nastoji da protivnika izbaci iz kolosijeka. Specijalnom ratu, odnosno tajnoj i organizovanoj djelatnosti, Sluzba bezbjednosti se ne moze efikasno suprotstaviti na transparentan nacin”, rekao je Kekovic odgovarajuci na pitanje da li bi danas, da je ponovo na celu SDB, pribjegao taktici proizvodnje i plasiranja dezinformacija radi odbrane drzavnih interesa.
Bez kicme i morala nema novinara
Uz ocjenu da je najveci propust medijske zajednice sto ne reaguje na grube falsifikate, Branko Vojicic primjecuje da su i danas ljudi spremni na sve, kao i pocetkom 90-tih. Crna Gora nije imali nikakvu lustraciju.
“Zato sto je manipulisao niko nije odgovarao, a svi su na tome dobro profitirali. Zasto to ne bismo radili i danas”, kaze Vojicic.
Novinarsko samoregulatorno tijelo ce, prema njegovim rijecima, raditi koliko moze da ukazuje na krsenje novinarskog kodeksa, ali se tesko moze boriti protiv cinjenice da je, kako je pokazalo jedno istrazivanje Instituta za medije, cak 38 odsto ljudi spremno da oproste svojoj novini laz.
“To je zabrinjavajuce. Ja volim da cujem, ali sam odlucujem da li cu to da objavim. Uvijek se vodim time da ne bih volio da stavim nekoga u poziciju u kojoj ne bih volio da se ja nadjem. Niko vas ne moze opravdati ako napisete nesto sto vam je drugi poturio, a ima hiljadu metoda da to izbjegnete. U krajnjem, niko nije primoran da se bavi ovim pozivom. Ako nemas kicme i morala, onda jednostavno idi u neku drugu profesiju”.
Nedjeljko Rudovic
Vijesti
0 Comments