Otvoreno pismo Sindikata medija predsjedniku, premijeru i predsjednicu Skupštine Crne Gore, Filipu Vujanoviću, Milu Đukanoviću i Ranku Krivokapiću

Sindikat medija Crne Gore je duboko zabrinut zbog ekonomskog i političkog ambijenta u kojem je poslovanje medija sve teže, a broj onih koji gube radna mjesta svakim danom sve veći. Samo tokom protekle tri godine, u crnogorskim medijima bez posla je ostalo oko 500 zaposlenih, u stečaj su otišle dvije televizije i jedan dnevni list. Takođe, u ne malom broju lokalnih i nacionalnih medija zaposleni mjesecima ne primaju zarade, dok su u pojedinima najavljena otpuštanja radnika i smanjenja zarada.

Strahujemo da to nije kraj mukama ovdašnjih medija i da će, ukoliko se nastavi ovakva situacija, gdje Vlada ne samo da nema sluha za podsticaj medijskog pluralizma i sloboda, nego nerijetko nezakonito ili neprincipijelno utiče na medijsko tržište, mnogim lokalnim i nacionalnim medijima prijeti, u krajnjem, i gašenje. To će ne samo uticati na kvalitet informisanja crnogorskih građana, nego i na ekonomsku i socijalnu situaciju u državi, pa i na imidž crnogorske Vlade.

Smatramo da medijska djelatnost treba da ima makar isti tretman kao metalska, građevinska, turistička ili nautička industrija, koje su proteklih godina pomagane milionima eura iz državnog budžeta, a koje su podsticane različitim mjerama, smanjenjem poreza i drugih dažbina. Zato tražimo da Vlada hitno razmotri mjere kojima može pomoći medijsku djelatnost, kao što je ukidanje poreza na dodatu vrijednost (PDV) od 7 odsto na štampu i knjige. Takve mjere već su preduzele brojne evropske zemlje poput Belgije, Danske, Velike Britanije. U drugim evropskim zemljama, poput Francuske, taj porez je simboličan i iznosi tek jedan ili dva odsto.

Pozivamo Vladu da u komunikaciji sa Agencijom za elektronske medije, dodatno smanji iznos naknada za frekvencije elektronskim medijima.

Svjesni smo da su ove naknade posljednjih godina nekoliko puta smanjivane, ali one i dalje predstavljaju veliki teret za te medije, zbog čega je prošle godine čak i isključeno sa predajnika nekoliko radijskih i televizijskih stanica. Mediji su prinuđeni da plaćaju ove naknade i druge dažbine, što se u kranjem preslikava na zaposlene i njihov status. Jedan od načina da se te dažbine smanje, a koji svakako treba razmotriti, je i mogućnost koja je nekada postojala da se ti iznosi i naknade mogu platiti emitovanjem društveno korisnih programa, spotova i reklama.

Sindikat medija ukazuje i traži da se prekine sa dosadašnjom opasnom praksom Vlade i državnih institucija da samo pojedine medije favorizuje kroz poslove reklamiranja i zakupa medijskog prostora.

Tražićemo da se u ovu akciju uključe i udruženja poslodavaca, opštine vlasnice lokalnih medija, Evropska komisija i predstavnici ambasada.

Smatramo da bi građane ali i državni budžet mnogo više koštala nova gašenja medija i zatvaranja nekoliko desetina ili stotina radnih mjesta, nego što bi državne finansije koštale ove mjere. Sindikat medija će insistirati da se te mjere uvedu, kroz incijative nadležnim institucijama ali i na druge legitimne načine. Ukoliko bi država prihvatila ove ili slične mjere, Sindikat bi tražio od poslodavaca da korist od njih imaju zaposleni, tako što bi se zaustavila otpuštanja i smanjivanja zarada i regulisao na zakonu zasnovan radni odnos za one kolege koje ta prava nemaju.

U ime Glavnog odbora Sindikata medija,

Predsjednica Marijana Camović