Naša organizacija pozdravila je prvu obostranu komunikaciju koju smo putem pisane korespodencije ostvarili sa predstavnicima Vlade, ali smatramo da ta komunikacija mora preći na veći nivo, piše u saopštenju.

Ministarstvo odbrane obavijestilo nas je da je odlučno da pitanju vojnog poligona na Sinjajevini, “pristupi na stručan i odgovoran način, odnosno da se naučna i stručna javnost konsultuje i da se utvrde sve činjenice od značaja za rješavanje predmetnog pitanja”. S obzirom na ovakav stav ministarstva i Vlade Crne Gore, a u očekivanju ukidanja odluke o vojnom poligonu na Sinjajevini donesene u septembru 2019. godine, Građanska inicijativa Sačuvajmo Sinjajevinu ponovo apostrofira da poligonu nikako ne može biti mjesto na Sinjajevini, koja se inače nalazi u okviru međunarodno zaštićenog UNESCO područja – tranzicionog područja (zone) Biosferinog rezervata “Kanjona rijeke Tare”.

Ukazujemo da zbog namjere Ministarstva odbrane i Vlade Crne Gore da Sinjajevinu koristi kao vojni poligon, do sada nije završena zakonska procedura uspostavljanja zaštićenog prirodnog dobra na području Sinjajevine, a u skladu sa Prostornim planom Crne Gore do 2020. godine.

Opšte je poznato da je „Studija zaštite i uspostavljanje zaštićenog prirodnog dobra na području Sinjajevine“ urađena od strane Agencije za zaštitu prirode i životne stredine u julu 2016. godine u okviru projekta „Sinjajevina“. Za realizaciju ovog projekta opštine Mojkovac, Kolašin, Žabljak, Šavnik i Danilovgrad dobile su sredstva od Delegacije Evropske Unije u Crnoj Gori kroz Međuopštinski razvojni grant program.

U okviru IPA projekta „Uspostavljanje Natura 2000 u Crnoj Gori“, koji je finansiran od strane Evropske Unije sa tri miliona eura, područje Sinjajevine je na osnovu EU standarda u oblasti zaštite prirode identifikovano kao potencijalno područje od posebnog interesa za ptice.

Takođe, tokom izrade „Studija zaštite i uspostavljanje zaštićenog prirodnog dobra na području Sinjajevine“, u 2015. i 2016 god, na području Sinjajevine su identifikovana staništa i vrste sa dodataka EU Direktive o staništima. Takođe, Crna Gora je dužna da sprovoditi obaveze iz Bernske konvencije s obzirom da je područje Sinjajevine, tačnije Babji zub (Torna) i Gradište, identifikovano kao jedno od područja u okviru Emerald mreže kod nas.

Odluka o uspostavljanju vojnog poligona na Sinjajevini donijeta je bez ikakve relevantne studije o društvenom i ekološkom uticaju takve akcije, bez otvorene i javne rasprave i suštinskih pregovora sa direktno pogođenim stanovništvom. Odluka o inauguraciji vojnog poligona u srcu naseljenih, a ekološki neprocjenjivo vrijednihih pašnjaka, proizvoljna je, predstavlja kršenje Ustava Crne Gore i Međunarodnih zakona o životnoj sredini, kao i Arhuske konvencije UN-a, čiji je Crna Gora potpisnik.

Kao drugi najveći planinski pašnjak Evrope Sinjajevina predstavlja ekstremno rijedak poloprivredni (stočarski) potencijal, a njen jedinstveni biodiverzitet proizvod je milenijuma koadaptacije tradicionalnih ljudskih aktivnosti i dinamike prirodnog svijeta. Sinjajevina je mjesto gdje se sve do danas održao vjekovni pastirski identitet i kultura jedinstvene vrijednosti. Danas ova planina predstavlja područje brzog razvoja održivog eko-turizma, etno-turizma i planinarenja. Snjegovi Sinjajevine  predstavljaju glavni izvor vode za rijeke Taru i Moraču koje pripadaju crnomorskom i jadranskom slivu.

U ovom kontekstu, istraživački projekat „Inspiring rural heritage: Sustainable practices to protect and conserve mountain landscapes“ (IRIS), koji finansira Evropska Unija, a u čiju je realizaciju uključeno više evropskih univerziteta kao i Univerzitet Crne Gore, obuhvatio je i Sinjajevinu. Naime, projekat se sprovodi u pet država u periodu od 2020. do 2024, a Sinjajevina je jedna od pet evrpskih tačaka istraživanja jer je međunarodno poznata po svojoj izuzetnoj prirodnoj i kulturnoj vrijednosti.

Sigurni smo da će Vlada Crne Gore i Ministarstvo odbrane uzeti u obzir međunarodna i nezavisna iskustva kada je u pitanju ovako specifično područje kakvo je Sinjajevina, te da će tijesno sarađivati sa evropskim naučnim timom koji rukovodi projektom IRIS.