Ako Crnu Goru uspiju zadrzati u drzavnoj zajednici sa Srbijom dovoljno dugo vremena, moze se dogoditi da stvari podju putem “vojvodinizacije”

Piše: Marko Martinovic

Rezutati Radikala u Novom Sadu i Vojvodini navode na razmisljanje o sudbini Crne Gore.

Potpuno je jasno da trenutni drzavni status Crne Gore, clanice zemlje sa ustrojstvom koje ne poznaje istorija drzavnih formi, ne moze trajati dugo. Prije ili kasnije ce se svesti na neku od uobicajenih drzavnih oblika, vjerovatno cvrsta i centralizirana federacija, ili dvije nezavisne drzave. Trenutni status Crne Gore je neodrziv, tim prije sto je petnaestak puta manja od partnera u drzavnoj zajednici i sto joj partner nema tradiciju tolerancije prema okolnim drzavama. Pokojni profesor Pravnog fakulteta u Beogradu, Jovan Djordjevic je rekao: “Srbija moze imati ili neprijatelje ili podanike.” Vjerovatno je mislio na okolne narode, jer to globalno ocigledno ne vazi.

Ako Crnu Goru uspiju zadrzati u drzavnoj zajednici sa Srbijom dovoljno dugo vremena, moze se dogoditi da stvari podju putem “vojvodinizacije”, dakle gubljenja kulturnog identiteta i drzavnosti (u analogiji sa vojvodjanskom autonomijom). Nema sumnje da bi proces doseljavanja srpskog stanovnistva bio dodatno pojacan iz Srbije, Republike Srpske sto bi uz postojece izbjeglice Crnogorce nacinilo i apsolunom manjinom u vlastitoj drzavi. Danas su autenticni, tradicionalno miroljubivi Vojvodjani koji su vjekovima zivjeli u harmoniji sa nesrpskim narodima u manjini, sto su rezultati ovih izbora i skorasnji sukobi sa Madjarima pokazali.

Sa aspekta gospodina Solane, i Crna Gora i Vojvodina su poprilicno beznacajni u globalnim razmjerama. Nestanak drzavnosti Crne Gore bi mu u cijeloj stvari jedino isao u prilog. Jednostavno, ostala bi jedna homogena, efikasnija i jednostavnije ustrojena drzava, sa kojom je bar iz tog aspekta lakse pregovarati i uklapati u evropske strukture.

Na Crnogorcima je da prepoznaju trenutak i odluce se gdje se zele vidjeti i sto zele biti u ne tako dalekoj buducnosti.

Marko Martinovic