Neobičan simbol na zidu zgrade na Menhetnu stare 175 godina izaziva veliko interesovanje arhitekata i antropolga, koji pokušavaju da proniknu u njegovo pravo značenje.

Riječ je o dijelu istrošenog zida od cigala dimenzija 90 santimetara puta tri metra, koji prekidaju tri odvojene, precizne trouglaste forme.

Zgrada koja je nekada služila kao skladište sada nameće brojna pitanja.

Da li bi simbol mogao da bude oznaka mističnih vjerovanja? Znak zanatlije? Arhitektonski detalj ili kreativan način da se "zakrpi" rupa?

Spekulacije su izazvale toliko interesovanje da su se umiješale i lokalne vlasti, tako da je na kraju uloženo 13.000 dolara da bi se neobični simbol sačuvao.

"Vjerovali vi u takve stvari ili ne, one mogu ukazivati na mnogo toga", kaže Alan Solomon, istoričar koji se zalagao za očuvanje simbola jer je smatrao da treba istražiti njegovo značenje.

Dizajn simbola je jednostavan, ali očigledno pažljivo osmišljen: skoncentrisan je oko trougla koji je uokviren malterom, a oko njega su još dve, grublje trouglaste forme. Ostao je neotkriven godinama na zgradi koja se nalazi na samom obodu finansijske četvrti, a na svijetlo dana dospio je prije par godina kada je Solomon počeo da ulaže napore da se zgrada iz 1832. godine očuva.

Najveći broj zdanja u tom dijelu grada je srušen da bi se oslobodio prostor za garaže i stambene zgrade, ali fasada sa neobičnim simbolom od cigala je sačuvana.

Poreski arhiv pokazuje da je zgradu, koja je ranije bila skladište, izgradio Vilijam Kolgejt, osnivač kompanije "Colgate Palmolive", koji je bio veliki vjernik i začetnik organizacije "American Bible Society". Medjutim, sama kompanija nema podatke o tome da je ikada koristila tu zgradu u bilo koje svrhe. Ipak, izgleda da je zdanje Kolgejtu bilo neobično važno, budući da je u testamentu ostavio posebnu napomenu vezanu za njega.

Solomona i još neke istoričare ta Kolgejtova vezanost za zgradu navodi na pomisao da simbol na fasadi ima religijski smisao.

Trougao je tradicionalno upotrebljavan da predstavi hrišćanski koncept Svetog trojstva. Ipak, neki naučnici, ističući potrebu za daljim istraživanjima, misle da bi simbol mogao biti ezoterijski, jer se može tumačiti i kao potraga za božanskim značenjima u brojevima, geometrijskim oblicima i prirodi.

Proporcije trouglastih formi, po mišljenju Džoselin Godvin, profesorke na Kolgejt univerzitetu za muziku i srednjovjekovne studije, mogle bi da nose brojna skrivena značenja, dok je Alfred Vilis, koji se bavi proučavanjem uticaja ezoterijskih ideja na arhitekturu, još precizniji, on smatra da bi proporcije mogle ukazivati na pojedine stihove iz Biblije.

Ipak, stručnjaci koji su se uključili u raspravu ne mogu da dokažu da ovaj simbol ima ikakvu istorijsku vrijednost.

Eksperti koji rade za kompaniju koja gradi nove zgrade u tom bloku smatraju da je simbol nastao "negdje u dvadesetom vijeku", ali, poslije brojnih zahtjeva da se on očuva, kompanija je pristala da plati 13.000 dolara da bi simbol u cjelini bio uklonjen sa zgrade i sačuvan.

Testovi koji su obavljeni u junu ove godine pokazali su da je malter nastao 1950. ili kasnije, dok bi same cigle mogle biti i starije.

Solomon sada pokušava da udje u trag prethodnim vlasnicima zgrade, ne bi li utvrdio da li simbol zaista potiče iz 19. vijeka, jer smatra da postoji mogućnost da je kasnije samo popravljan, što bi objasnilo procijenjenu starost maltera.

Značenje simbola možda zauvijek ostane tajna, ali entuzijasti kažu da "ima nešto i u samom traganju"…

AP/MONDO