Stručnjaci i analitičari na konferenciji NATO u Rimu su zaključili da Zapadni Balkan ponovo može postati “bure baruta Evrope”, a od strategijskog je značaja za Evropsku uniju i Atlantski savez i u svijetlu ruske agresije na Ukrajinu, javlja italijanska agencija ADN-Kronos, prenosi Beta.

Zvaničnici NATO i geopolitički stručnjaci su predočili da u Evropi više ne postoje bezbjednosne periferije i naglasili da “EU i NATO, koji imaju dva operativna stuba u tom regionu, moraju ubrzati strategijsko djelovanje i ubrzati dinamike prijema u članstvo, uz svijest da je nužno da Zapadni Balkan ostane vezan za Zapad”.

U raspravi na konferenciji, koju je organizovala Fondacija NATO odbrambenog koledža (NDCF), ocijenjeno je da se mora naći “rješenje za čvor Srbija”, kako bi se napredovalo u vezi ulasku zemalja regiona u EU.

Čelnik Evropskog savjeta za međunarodne odnose (ECFR) Vesela Černeva je skrenula pažnju na to da je “Srbija zemlja koja će stvoriti proširivanje za cio region, jer ima veoma posebnu ulogu za cio Zapadni Balkan, kao i zato što će, kad Srbija bude u EU, otvoriti vrata i za druge, uključujući i Kosovo”.

Učesnici konferencije su istakli da “zaštiti prostor Zapadnog Balkana znači zaštititi slobodu transporta, državni suverenitet i mir na kontinentu, uz odbranu demokratije, ljudskih prava i pravne države, što su temeljne vrijednosti NATO i EU”.

“Agresivni rat Rusije protiv Ukrajine je ogolio strategijsku važnost Crnog mora za euro-atlantsku bezbjednost, za energetsku sigurnost, a konačno i bezbjednost hrane za Evropu, budući da je ta oblast-od Jadrana do Crnog mora, raskrsnica puteva od životnog značaja jer povezuje Evropu, Srednju Aziju i Istočno Sredozemlje”, saopšteno je.

Alesandro Minuto-Riko (Alessandro Minuto-Ricco ), čelnik Fondacije NATO odbrambenog koledža, je stavio do znanja da je “konačni cilj puno članstvo, a to je hitno zbog sukoba u Ukrajini i činjenice da se, mimo reflektora medija, jedna kriza sprema na Balkanu”.

Jer, rekli su učesnici rasprave, Zapadni Balkan prolazi kroz “razdoblje političkih zategnutosti, nestabilnosti, spoljnih uplitanja i unutrašnjih sukoba”.

To su i “političke i tenzije oko identiteta, ponovne secesionističke težnje u Bosni i Hercegovini, stalna politička nestabilnost u Srbiji, zastoj u rješavanju odnosa Beograda i Prištine oko Kosova”.

Na konferenciji je ukazano i na “veoma zabrinjavajuće znake oslabljenih institucija, demokratskog zamora i stukturne ranjivosti” u zemljama Zapadnog Balkana, “što sve, uz hibridne prijetnje, ciljane dezinformacije, korupciju i organizovani kriminal, urušava povjerenje građana”.

Direktorka Sektora operacija u sjedištu NATO u Briselu Šarlot Helengren (Charlotte Hallengren) je posebno istakla da bezbjedan Zapadni Balkan znači i veću bezbjednost cijelog euro-atlantskog područja.

Helengren je rekla da su u regionu od raspada bivše Jugoslavije učinjeni koraci ka demokratskom preobražaju i NATO je podržao ekonomski i društveni razvitak.

“Ali je još uvijek potreban stalan operativni napor, posebno na Kosovu i Bosni i Hercegovini”, naglasila je ona, jer “napredak tamo može biti ugrožen ako se nastavi s porukama podjele, političkom stagnacijom i pomanjkanjem bezbjednosti”.