Danas se navršilo 30 godina od početka hrvatske vojno-policijske operacije “Oluja”, koja je dovela do egzodusa više od 200.000 Srba iz Hrvatske i do kraja rata za nezavisnost te zemlje, podsjeća agencija Beta.

Operacija “Oluja” je počela 4. avgusta 1995. rano ujutru, ofanzivom hrvatske vojske i policije i jedinica Hrvatskog vijeća odbrane (HVO) na područja Banije, Korduna, Like i sjeverne Dalmacije, koja su bila dio međunarodno nepriznate Republike Srpske Krajine.

Hrvatska je tom operacijom, u kojoj je učestvovalo 138.500 pripadnika hrvatske vojske i policije i HVO, uspostavila kontrolu nad poslednjim djelovima teritorije koje su držali pripadnici Vojske Republike Srpske Krajine.

Vlast Hrvatske, na čelu sa tadašnjim predsjednikom Franjom Tuđmanom, je proglasila kraj operacije “Oluja” 7. avgusta uveče, iako su sporadični sukobi nastavljeni do 14. avgusta.

Operacija “Oluja” se ubraja u jedno od najsurovijih etničkih čišćenja na području bivše Jugoslavije. Kao akciju etničkog čišćenja, operaciju “Oluja” je okvalifikovao i Međunarodni sud pravde u Hagu, u obrazloženju presude iz februara 2015. godine.

Prema podacima Komesarijata za izbjeglice i migracije Srbije, tokom i posle akcije “Oluja” protjerano je više od 250.000 Srba, ubijeno ih je oko 1.700, a više od 700 se i dalje vodi kao nestalo.

Dokumentaciono-informacioni centar ‘Veritas’ navodi da su ubijene 1.284 osobe srpske nacionalnosti i da se 619 vodi kao nestalo, i da je među njima 1.247 civila. Tri četvrtine stradalih bili su stariji od 60 godina, a među žrtvama su 564 žene, navodi ‘Veritas’.

Hrvatske nevladine organizacije i udruženja procjenjuju da je tokom i poslije “Oluje” ubijeno više od 600 civila, da je spaljeno više od 22.000 kuća, i da je Hrvatsku tada napustilo oko 150.000 njenih građana, čiji je povratak godinama bio sistemski otežavan i onemogućavan.

Za zločine nad civilima u “Oluji”, pred Haškim tribunalom se sudilo trojici hrvatskih generala. U prvostepenom postupku, Ante Gotovina je osuđen na 24, a Mladen Markač na 18 godina zatvora za učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu sa ciljem trajnog uklanjanja Srba iz Hrvatske, dok je Ivan Čermak oslobođen. Žalbeno vijeće je preinačilo prvostepenu presudu većinom tri prema dva i pravosnažno oslobodilo Gotovinu i Markača.