Prije 20 godina 11 članica EU usvojilo je zajedničku monetarnu politiku i uvelo euro koji je danas valuta 19 članica Unije i više od 340 miliona Evropljana.

Za početak se euro koristio u platnom prometu i za bezgotovinska plaćanja a tri godine kasnije novčanice i novčići eura ušli su u opticaj u zemljama zone eura koja je narasla na 12 članica jer im se u međuvremenu priključila Grčka.

Dvije decenije kasnije euro je postao integralni dio svakodnevnog života i olakšao trgovinu, putovanja, studiranje, život i rad u inostranstvu, ocijenila je Evropska centralna banka (ECB).

“Banknote i kovanice eura su opipljiv, svakodnevni podsjetnik na slobodu, pogodnosti i prilike koje EU omogućava”, istakli su u centralnoj banci zone eura koja, kako navodi, obezbjeđujući stabilnost eura doprinosi ekonomskom rastu i blagostanju zemalja koje koriste jedinstvenu valutu.

Zajednička valuta je smatrana rješenjem za neprestane sporove o deviznom kursu koji su obilježili evropsku politiku posle Drugog svjetskog rata i kao logični produžetak evropske bescarinske zone. Zona eura je s godinama rasla, kao i Evropska unija.

Da bi nacionalne valute zamijenile zajedničkom evropskom, članice EU moraju da ispune Mastrihtske kriterijume.

Tim kriterijumima predviđeno je da država koja ulazi zonu eura ne smije da ima stopu inflacije višu od prosjeka tri zemlje s najnižim stopama inflacije uvećanom za 1,5 procentni poen.

Kriterijumi su i stabilnost deviznog kursa, da budžetski deficit ne prelazi tri odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP) a javni dug 60 odsto BDP, kao i da prosječna nominalna dugoročna kamata ne prelazi za više od dva procentna poena prosjek tri najuspješnije članice, prenosi Beta.

Takođe prije formalnog uvođenja eura, članica EU mora da provede najmanje dvije godine u Mehanizmu deviznih kurseva (ERM II).

Zajednička evropska valuta je zvanično sredstvo plaćanja i u nekoliko zemalja koje nisu članice zone eura (Crna Gora, Vatikan, Monako, Kosovo, San Marino, Andora).