Iz Mitropolije crnogorsko-primorske je saopšteno da je osnovan Inicijativni odbor za zaštitu i očuvanje prirodnih, kulturnih i duhovnih vrijednosti sliva rijeke Morače. Osnivanju je prethodila vijest da je Vlada Crne Gore 10. novembra usvojila Informaciju o statusu projekta hidroelektrana na Morači.

U saopštenju sa sastanka kome je prisustvovao i mitropolit Amfilohije, zajedno sa predstavnicima udruženja Moračana i Rovčana, te nastojatelja Manastira Morače i paroha moračkog i rovačkog navodi se da su se članovi Odbora detaljno upoznali sa sadržajem Informacije koju je usvojila Vlada, kao i sa Informacijom o aktivnostima na pripremi Akcionog plana za sprovođenje Strategije razvoja energetike Crne Gore do 2030. godine za period 2016-2020. godina. Zaključili su da je i Vlada Crne Gore u navedenom dokumentu konstatovala da ”posljednji tender za sistem hidroelektrana na rijeci Morači nije uspio (2011. godine)”.

“Otuda zabrinjavaju najnovije aktivnosti sa kineskom kompanijom NORINKO i turskom kompanijom Bereket enerdži. Javnosti još uvijek nije poznato na osnovu kog javnog poziva su dostavljane ponude, kao ni to u kojoj se proceduri odvijalo prikupljanje ponuda. Posebno zabrinjava činjenica da se čitav postupak odvija na veoma netransparentan način”, navodi se u saopštenju.

U saopštenju se kaže da su učesnici sastanka saglasili da niko nije protiv ekonomskog i sveukupnog napretka Crne Gore, ali i da “smatraju da se ovakvi, još uvijek naučno nedovoljno istraženi i neproučeni projekti, ne mogu tako olako sprovoditi iza leđa javnosti i mimo zakonskih procedura. Suštinski posmatrano, od 2010. godine do danas nije ni pokrenut, a kamoli uspostavljen dijalog u vezi valorizacije resursa sliva rijeke Morače. Umjesto toga, shodno Informaciji koju je usvojila Vlada, budućnost ne samo tih resursa nego i čitave regije je prepuštena u ruke petočlane Komisije kojoj je u zadatku da za 7.800 evra honorara izvrši vrednovanje ponuda”.

U saopštenju se podsjeća na to da je Mitropolija crnogorsko-primorska 2010. godine organizovala međunarodni naučni simpozijum ”Hidroelektrane i ugroženost Manastira Morače”, na kome je sugerisano da se, zbog nepostojanja konsensusa, uspori čitav proces te da se pristupi javnoj raspravi o alternativnim energetskim rešenjima.

“Posebno ističemo da u ovom slučaju nije samo riječ o ugroženosti drevne nemanjićke svetinje – Manastira Morače – kome prijeti opasnost ne samo od urušavanja konglomeratnog, rastresitog platoa na kome se nalazi nego i od ekstremno velike količine vlage koja će se neminovno pojaviti i to prvi put za 765 godina postojanja ovog manastira. Posljedice izgradnje hidroelektrana mogu biti katastrofalne. Izgradnjom planiranih hidroelektrana ugrožava se veličanstveni kanjon sa svojim iskonskim prirodnim ljepotama. Mora se imati u vidu činjenica da nisu izvršena ni arheološka i druga naučna istraživanja moračko-rovačkog i kolašinskog basena čiji se počeci vezuju još za period neolita. Niko nema pravo da tu izuzetnu istoriju – jedinstvenu u Evropi – sa duhovnim, kulturnim i prirodnim vrijednostima i ljepotama trajno uništi branama i hidroelektranama”, poruka je sa sastanka, održanog u Hramu Hristovog vaskrsenja u Podgorici.

Inicijativni odbor je najavio dinamičnu aktivnost na domaćem i međunarodnom planu, apelujuži na “sve odgovorne društvene strukture, posebno u Vladi Crne Gore i Ministarstvu ekonomije, da svoje djelovanje usklade sa interesom javnosti i građana. Nadamo se da je svima poznato da interesi jedne grupe ljudi i njima bliskih kompanija nikada i nigdje ne mogu predstavljati javni interes. Javnost još uvijek ne zna šta se gubi, a šta se dobija sa planiranim hidroelektranama. I, da li jedna politička garnitura ima pravo da trajno uništi dobro koje je vjekovima čuvano”.