Nakon dvije godine pauze, naučnici Evropskog centra za nuklearna istraživanja (CERN), nadomak Ženeve, spremaju se da ponovo aktiviraju Veliki hadronski sudarač (Large Hadron Collider – LHC).

Mašina Velikog praska međuvremenu je doživjela niz popravki kao i značajnu nadogradnju, tako da će se subatomske čestice ubuduće sudarati dvostruko većom snagom.

Najveći i najsnažniji akcelerator čestica na svijetu, koji će biti operativan naredne tri godine, ponoviće eksperimente kojim je 2012. otkriven Higsov bozon, ali i otvoriti nove horizonte za fiziku, prenosi Tanjug.

Protonski zraci će biti pušteni kroz džinovsku mašinu krajem ovog mjeseca, dok su prve kolizije predviđene u maju, izjavio je direktor akceleratora Frederik Bordri, dodajući da je prvi test obavljen prošlog vikenda.

Naučnici se nadaju svakojakim novim rezultatima, a ponajviše da dobiju priliku da zavire po prvi put u tajanstvenu tamnu materiju, što je glavni cilj novih eksperimenata.

“Želim da vidim prvo svijetlo u tamnom univerzumu. Ukoliko to budem vidio, tada ću znati da mi je priroda naklonjena”, kazao je generalni direktor CERN-a Rolf Hojer.

Tamna materija – i njena “rođaka” tamna energija, čine veći dio univerzuma, ali je naučnici dosad nikada nisu vidjeli, niti detektovali mada je njen uticaj vidljiv na svakodnevnim pojavama poput radijacije, same strukture galaksije i svemira uopšte.

“Ono što znamo o tamnoj materiji je da postoji, ali gotovo ništa više od toga”, kazao je profesor Majkl Vilijams sa Masačusetskog tehnološkog instituta (MIT).

CERN je uložio blizu 150 miliona dolara u unapređenje LHC-a.

“Mašina je sada kao nova”, zaključio je Hojer.